DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000
Ali Bahattin YETİŞ
Ali Bahattin YETİŞ
Giriş Tarihi : 07-11-2022 11:40

Biraz da Farabi

 

Başlık 2: Biraz da Farabi

 

Türkistan’ın Fârâb yakınlarındaki Vesiç’te yaklaşık 871 yılında doğmuş. Babası bazı rivayetlere göre Vesiç Kalesi komutanı olduğu söylenmektedir. Farabi Sâmânîler Devleti’nin hâkimiyetinde önemli bir eğitim ve kültür merkezi konumunda bulunan Fârâb’da  dinî eğitim, dilinin ise Arapça olduğu, Farsça’nın da kısmen edebiyat dili olarak okutulduğu bilinmekte ve bu ortamda Fârâbî’nin iyi bir tahsil gördüğü anlaşılmaktadır. Daha sonra Fârâbî’nin Dımaşk’ta tahsil gördükten sonra Bağdat’a gitmiştir. Yirmi yıl kadar Bağdat’ta kalır ve eserlerinin çoğunu burada kaleme alan filozof, bu şehirde meydana gelen karışıklıklar sebebiyle 941 yılında tekrar Dımaşk’a döner.

Eldeki veriler ışığında filozofun hayatını bütün yönleriyle aydınlatmak mümkün değildir. Tarihte ünlü kişilerin adı ve şahsiyeti etrafında örülen menkıbeler ağı Fârâbî için de söz konusudur. Bu menkıbelere daha ziyade, filozofun ölümünden 300 yıl kadar sonra kaleme alınan kültür tarihi niteliğindeki kaynaklarda rastlanmaktadır. Meselâ anlatıldığına göre Fârâbî ilk defa Seyfüddevle’nin sarayına hayatı boyunca giyindiği Türk kıyafetiyle girer. Emîr kendisine oturmasını söyleyince filozof, “Benim yerime mi, senin yerine mi?” diye sorar. Emîrin ondan kendisine lâyık olan yere oturmasını istemesi üzerine filozof orada bulunan topluluğu yararak geçip Seyfüddevle’nin yanına oturur; bununla da yetinmeyerek onu sıkıştırıp oturduğu yerden kaydırır. Bunun üzerine emir önde gelen devlet büyüklerine, sadece kendi aralarında kullandıkları bir dille Fârâbî’ye bazı şeyler soracağını belirtir ve cevap veremezse edebe aykırı davranan bu ihtiyarı dışarı atmalarını emredecekti. Konuşulanları anlayan Fârâbî aynı dille emire sabretmesini, işin sonunun önemli olduğunu söyler. Seyfüddevle hayretle, “Sen bu dili biliyor musun?” deyince filozof, “Ben yetmişten fazla dil bilirim” karşılığını verir. Ardından o mecliste bulunan âlimler çeşitli konularda onunla tartışmaya girerler; Fârâbî hepsine baskın çıkınca susup onu dinlemeye, sonra da defterlerini çıkarıp not almaya başlarlar. Meclis dağıldıktan sonra filozofla baş başa kalan Seyfüddevle’nin isteği üzerine mûsiki topluluğu bazı parçalar çalar, fakat Fârâbî hiçbirini beğenmez ve yaptıkları hataları söyler; yanında taşıdığı tablayı açarak ona düzen verdikten sonra neşeli bir parça çalar ve orada bulunan herkesi güldürüp eğlendirir. Ardından çalgı aletini bir başka şekilde düzenleyerek hüzünlü bir parça çalar ve herkesi ağlatır. Nihayet yeni bir düzen verdiği aletle ağır bir parça çalınca nöbetçilere varıncaya kadar herkes uykuya dalar; bu sırada Fârâbî de çıkıp gider, Suriye’nin Şam şehrinde 950 yılında vefateder.  [1]

Farabi’nin Bazı Sözleri

-Önce doğruyu bilmek gerekir, doğru bilinirse yanlış da bilinir.

-Var mısın ki yok olmaktan korkuyorsun.

-Sevginin kurduğu devleti adalet devam ettirir.

-İyi bir insan öldüğünde ona ağlamayın. Asıl onu kaybeden topluma ağlayın.

-Düşünmek ruhun kendi kendisiyle konuşmasıdır.[2] 

 

A. Bahattin Yetiş 

 

[1] Mahmut KAYA https://islamansiklopedisi.org.tr/farabi

[2] https://onedio.com/haber/farabi-nin-sozleri-farabi-nin-gunumuze-kadar-gelen-en-etkileyici-sozleri-1003346

NELER SÖYLENDİ?
@
hūseyin hanol 1 yıl önce
teşkūr edrim emeğine sağlı o çağda 70 dil bilmek dile kolay mekanları cennet olsun dilermki bizim gençlerde öģrensin
Ali Bahattin YETİŞ

Ali Bahattin YETİŞ

DİĞER YAZILARI Biraz da Nizamülmülk (Büyük Selçuklu Veziri) Biraz da Kilisli Abdullah Enveri (Son dönem Osmanlı Mantık Âlimi) Biraz da Şems-i Tebrizî (Mevlânâ’nın Hocası) Biraz da Hasan-i Basri Biraz da Ca’feri Tayyar Biraz da Kâhta Karadutlu Sofi Muhammed Biraz da Adıyaman Besnili Hallo Baba Biraz da Dadaloğlu Biraz da Süleyman Çelebi (Mevlidi Şerifin Yazarı) Biraz da Nasirüddin Tüsi Biraz da Adıyamanlı Hacı Abuzer Baba Biraz da Bülbülzade Abdullah Edip Biraz da İskilpli Atıf Efendi Biraz da Said Nursi Biraz da Sabredenler ve Şükredenler Biraz da Zübeyir Gündüzalp Biraz da Ali Kuşcu (Türk  Astronomi ve Matematikçisi) Biraz da Şeyh Abdurrhman-i Erzincan-i Biraz da Selahaddin-i Eyyübi Biraz da Nüreddin Zengi Mahmut Biraz da Şeyh Ahmet El-Haznevi Biraz da Kaygusuz Abdal Biraz da Cem Sultan Biraz da Abdulkadir-i Geylani Biraz da Pir Sultan Abdal Biraz da Abdülhakim Hüseyni Hazretleri Biraz da Akşemseddin Biraz da Fatih Sultan Mehmet Biraz da Ali El-Hadi Biraz da Neyzen Teyfik Biraz da Şeyh Ahmed-i Buni Biraz da Şebşiri Biraz da Zünnu-ı Mısri Biraz da İbn Rüşd Biraz da Nef’i Birazda Abaka İlhanlı Hükümdarı Biraz da Faki-Yi Teyran Biraz da Muhammed İkbal Biraz da Itrî Efendi Biraz da Massıgnon Louis Biraz da Ali Şerîatî (İranlı Fikir Adamı) Biraz da Necip Fazıl Kısakürek Biraz da Hallacı Mansur Biraz da Ömer Hayyam Biraz da Abdülhakim Arvâsî Biraz da Süleyman Hilmi Tunahan Biraz da Feridüddin Attâr (1) Biraz’da Niyazi-i Mısri Biraz da Timur Biraz da  Nesimi Biraz da Fîhi Mâ-Fîh (2) Biraz da Erol, Muhammed Raşid Biraz da Yaman Dede (Mevlevî şairi) Biraz da Fîhi Mâ-Fîh Biraz da M. Rifat Börekçi (Cumhuriyet’in İlk Diyanet İşleri Başkanı) Biraz da Fahreddin er-Râzî Biraz da Dede Korkut Biraz da Ahmet Teküder (İlk Müslüman İlhanlı Hükümdarı) Biraz da Hatim Et-Tai (Cömertliğiyle Tanınan Şair) Biraz da Sa’di-İ Şirazi Biraz da Edison Biraz da Hasan Sabbah (Haşhaşiler) Biraz Da Ebu Zer El Gıfari (Çölde Bir Devrimci) Biraz Da El Kindi Biraz Da Adıyaman Samsat’lı Lukianos Biraz da Muhyiddin İbn Arabi Biraz da Ahmed el Bedevi (Nurundan Peçe İle Gezen Evliya) Biraz da Hekimoğlu İsmail Biraz da İbn-İ Sina Biraz da Ahmed-i Hani 
NAMAZ VAKİTLERİ
PUAN DURUMU
  • Süper LigOP
  • 1GALATASARAY3287
  • 2FENERBAHÇE3285
  • 3TRABZONSPOR3252
  • 4BEŞİKTAŞ3351
  • 5ÇAYKUR RİZESPOR3248
  • 6RAMS BAŞAKŞEHİR FUTBOL KULÜBÜ3246
  • 7KASIMPAŞA3246
  • 8EMS YAPI SİVASSPOR3244
  • 9BITEXEN ANTALYASPOR3242
  • 10CORENDON ALANYASPOR3242
  • 11YUKATEL ADANA DEMİRSPOR3240
  • 12YILPORT SAMSUNSPOR3238
  • 13MKE ANKARAGÜCÜ3337
  • 14MONDİHOME KAYSERİSPOR3237
  • 15TÜMOSAN KONYASPOR3236
  • 16ATAKAŞ HATAYSPOR3233
  • 17GAZİANTEP FUTBOL KULÜBÜ3231
  • 18VAVACARS FATİH KARAGÜMRÜK3230
  • 19SİLTAŞ YAPI PENDİKSPOR FUTBOL3230
  • 20İSTANBULSPOR3216
Gazete Manşetleri
Yol Durumu
E-GAZETE
Adıyaman
BURÇ YORUMLARI
  • KOÇ
    Koç Burcu
  • BOĞA
    Boğa Burcu
  • İKİZLER
    İkizler Burcu
  • YENGEÇ
    Yengeç Burcu
  • ASLAN
    Aslan Burcu
  • BAŞAK
    Başak Burcu
  • TERAZİ
    Terazi Burcu
  • AKREP
    Akrep Burcu
  • YAY
    Yay Burcu
  • OĞLAK
    Oğlak Burcu
  • KOVA
    Kova Burcu
  • BALIK
    Balık Burcu
ANKET OYLAMA TÜMÜ
E-Bülten Kayıt
ARŞİV ARAMA