DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000
Önder GÜZELARSLAN
Önder GÜZELARSLAN
Giriş Tarihi : 27-09-2022 08:23

İlk Müslüman Kadın Mucid Meryem El-İcliyye

 

Başlık 2: İlk Müslüman Kadın Mucid Meryem El-İcliyye

 

10. yüzyılda Halep’te dünyaya gelen Meryem El-İcliyye dünyanın ilk Müslüman kadın mucididir. Meryem El-İcliyye, Bağdat’ta ünlü bir usturlap yapımcısının çırağı olan babası tarafından yetiştirilmiştir. Yaşadığı dönemde, farklı şeylere ilgi duyarak kendisine bir meslek edinme yolunda çalışmalar yürütmüştür. Çalışkan ve meraklı bir öğrenci olan Meryem El-İcliyye iyi bir matematik ve astronomi bilgisine sahip olmuş ve böylece zoru başararak babasının mesleğine ilgi duyarak bunu devam ettirmiştir.
Sıradışı bir hayat hikayesi olan Meryem El-İcliyye 10. yüzyılda yaşayan birçok kadının aksine, kendisinin alet adavet yapım becerisi kazanması yönünde geliştirmiştir. Bu yönde gayretli çalışmalar yürütmüştür. Babasından aldığı eğitim ile gök cisimlerinin yüksekliklerini ölçüp buradan zaman hesabı yapmayı sağlayan eski bir gözlem aracı olan usturlabı geliştirmiştir. Saatin yaygınlaşmasında çok önce, Müslüman astronomlar, zaman ve mekânı tek bir alette toplayan usturlaplar imal etmiştir. Aslında usturlap yeni icat edilen bir alet değildi; İskenderiyeli Theon usturlabı 5. yüzyılda icat etmişti. Ancak namaz vakitlerinin hatasız bir şekilde hesaplanması gerektiğinden, İslam medeniyetinde daha karmaşık aletler geliştirilmeye çalışılmıştır.
Usturlap, gündüz ve gece saati öğrenmek, karada yön bulmak ve özellikle de güneşin doğuş ve batış saatlerini belirlemek için tasarlanmış bir alettir. Yıldızların konumunu ölçmeye yarar ve aynı zamanda yerel zaman biliniyorsa o yerin enlemini bulmaya da yarardı. Usturlap bugün teleskop olarak bildiğimiz aletlerin ilkel halidir. İlk olarak M.Ö. 240 yılında Apollonios ve M.Ö. 150 yılında Hipparkos tarafından keşfedildiği, Batlamyus tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Yine Philoponos’un 6. yüzyılın ilk yarısında usturlaptan bahsettiği batılı kaynaklarda bahsedilmektedir.
Erken dönem İslam medeniyetinde bilim alanında çalışan bir kadının belgelendiği ender örneklerden biri olan El-Usturlabi lakabıyla anılan Meryem El-İcliyye, Suriye’nin kuzeyindeki Halep şehrinde imal ettiği ve günümüzde akıllı telefon, pusula ve navigasyon cihazları başta olmak üzere zaman, mesafe ölçümüne yarayan ve astronomik hesaplarda kullanılan pek çok cihazın atası olan usturlabı geliştirerek çağlar aşan bir bilim insanı olduğunu göstermiştir. Kendi geliştirerek yaptığı usturlap ile gök cisimlerinin yüksekliğini ölçmeyi başarmış ve usturlaba eklediği yeni özellikler ile adeta bir çığır açmıştır. O dönem de Halep emiri olan Seyf-Al-Dawla da kendisini sarayında ağırlayarak çalışmalarına destek olmuş ve usturlabı sarayında üretmesini ondan talep etmiştir.  
Meryem El-İcliyye, Orta Çağ’da İslam dünyasının medeniyetin her alanında gelişme gösterdiği dönemini ifade eden İslam’ın Altın Çağı’nın sıra dışı kadınları arasında sayılmıştır.
İlerleyen zamanlarda Biruni gibi alimler yıldızların yerini bir çark ile belirleyen mekanik usturlaplar da geliştirmişlerdir. Daha sonra Şamin ve Ez-Zerkali gibi alimler usturlabı daha da geliştirmişlerdir. 12. yüzyılda Şerafeddin el-Tusi usturlaba yeni bir şekil vererek baston şeklinde bir usturlap geliştirmeyi başarmıştır. Avrupa kıtasında ilk usturlabı 1365 yılında Fransa’da dünyaya gelen Jean Fusoris yapmıştır. 17. Yüzyıla kadar yoğun bir şekilde kullanılan usturlap 18. yüzyıldan sonra yavaş yavaş önemini kaybetmiştir.  

NELER SÖYLENDİ?
@
Önder GÜZELARSLAN

Önder GÜZELARSLAN

DİĞER YAZILARI Şair Yazar Siyaset ve Devlet Adamı Süleyman Arif Emre Miraç’a Açılan Kapı Kudüs Medeniyetin Yapısı Kitaplar ve Derik Kitap Fuarı Türk Hikâyeciliğin Duayeni 7 Güzel Adamdan Biri Rasim Özdenören Hiciv Ustası Bir Devlet Adamı Şair Eşref Bir Örnek İle Osmanlı Medeniyetine Bakış Çiftçilerin Refahı Artmadan Sanayicilerin Rekabet Gücü Artmaz Kitaplar Medeniyetin Anahtarıdır Sultan 2. Abdülhamit Han’ın Yularsız Aslanı Mihrali Bey Sizin İçin Değerli Olan Hangisi Çaydalı Mangal Kömürü Tarihi Değiştiren Savaşlar 1 Bereketli Toprakların Mayaladığı Elmalı’nın Gururu İbrahim Bedrettin Elmalı Edebiyat Dünyamızın Ustalarından Ahmet Hamdi Tanpınar Ölümsüzlük Ağacı Porsuk Ağacı Ölümsüzlük Ağacı Porsuk Ağacı Konuşulan Doğrular Değil, Yaşanan Doğrular Önemlidir Kayısı Cennetinden Hüzün Diyarına Dönen Malatya Mağaranın Fermantasyon Gücü “Larende” Lezzet ve Sağlık Kaynağı Zeytinyağında Tağşişe Dikkat Koruyucu Aileler ve Manisa Koruyucu Aileler Derneği Ormanlarımız ve Doğa Yürüyüşü Türkiye’nin Tarıma Dair Sorunları ve Çözüm Önerileri Türkiye’nin En Çevreci Kuruluşu Botaş Kraliyet Jölesi Arı Sütü Sabır, Şükür ve Fütüvvet Pembe Kuvars Taşı Yün Ne Büyük Nimetmiş Meğer Bağırsaklarımız İkinci Beyin mi? Darphane, Mangır ve Kayme Üstad Necip Fazıl ve Şiire Dair Darphane, Mangır ve Kayme Mutlu Olmak İçin Çöp Kamyonu Teorisini Uygulayalım Mutlu Olmak İçin Çöp Kamyonu Teorisini Uygulayalım Devrinin Yaşayan Kütüphanesi Mütefekkir Cemil Meriç Çiftçilerin Refahı Artmadan Sanayicilerin Rekabet Gücü Artmaz Cömertliğin En Üst Derecesi İsar Dünyayı Yaşanır Kılmanın Yolu Kışladan Avrupa’nın En Büyük Kütüphanesine İnsan En Değerli Varlıktır Asla Kırılmamalı Akdeniz Mutfağının Şifa Dolu Sebzesi Enginar Deyimlere Konu Olan Gülgillerden Bir Meyve “Ayva” Ömrünü Türk Milleti ve Kültürüne Adayan Bir İsim; Orhan Şaik Gökyay Kazdağları Eteğinde Bir Eko Turizm Durağı Gevher Nesibe Hatun ve Şifahanesi Kayı Boyunun Yaylağı Domaniç ve Hayme Ana Antik Çağda Bir Sağlık Merkezi “Asklepion” Küresel Ticaretin Kalbi MÜSİAD Fuarı Üzerine İnsanlık Tarihi ve Medeniyetlerin Doğuşuna İmkân Sunan Meyve İncir Umudun Yolu (Kağnı Kamyonu Yendi) Timüs Bezini Aktive Eden Mucizevi Manyetik Siyah Kum Tarih Kokan Atmosferde Doğa İle Buluşmak İstiklal Madalyalı Şehir İnebolu Seferberlik Çöreği Zaferler ile Geçen Ay “Ağustos” Mimar Sinan, Eğri Minare Eğri ve Çocuk Seyyid Kurtşeyh Dede ve Devrekâni
NAMAZ VAKİTLERİ
PUAN DURUMU
  • Süper LigOP
Gazete Manşetleri
Yol Durumu
E-GAZETE
Adıyaman
BURÇ YORUMLARI
  • KOÇ
    Koç Burcu
  • BOĞA
    Boğa Burcu
  • İKİZLER
    İkizler Burcu
  • YENGEÇ
    Yengeç Burcu
  • ASLAN
    Aslan Burcu
  • BAŞAK
    Başak Burcu
  • TERAZİ
    Terazi Burcu
  • AKREP
    Akrep Burcu
  • YAY
    Yay Burcu
  • OĞLAK
    Oğlak Burcu
  • KOVA
    Kova Burcu
  • BALIK
    Balık Burcu
ANKET OYLAMA TÜMÜ
E-Bülten Kayıt
ARŞİV ARAMA