DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000
Önder GÜZELARSLAN
Önder GÜZELARSLAN
Giriş Tarihi : 08-10-2022 14:54

Seferberlik Çöreği

 

Başlık 2: Seferberlik Çöreği

 

Hayatın içinde bazı şeyler vardır değer olarak belki bir şey ifade etmeyebilir ama mana ve anlam olarak çok şey ifade edebilir. Bu yazımızda sizlere, tatlı olmayan ancak ortaya çıkışı ile büyük bir anlam ifade eden yöresel unlu bir mamul den bahsedeceğim. Adı “Seferberlik Çöreği”.

Balıkesir ilinin Savaştepe ilçesine bağlı Sarıbeyler Mahallesi’nde yapılan bir tür ekmek olan bu unlu mamul, ilk defa Çanakkale Savaşları ve Kurtuluş Savaşı'nda cepheye giden askerler için yapılmış "seferberlik çöreği" olarak adlandırılmakta ve bugün yaklaşık olarak 100 yıldır aynı yöntemle üretilerek yaşatılmaya çalışılmaktadır.

Besleyici ve enerji verici özelliğe sahip olan bu çöreğin yapımında kullanılan malzemeler tarhana, zeytinyağı, yoğurt, un, şeker ve susamdan ibarettir. Doğal ve organik bir ürün olan seferberlik çöreği, iki aya kadar bayatlamamasından dolayı savaş dönemlerinde askerlerimizin en önemli azıkları arasında yer almış bir ekmek türü olmuştur. Bölge halkı ilk defa 1. Dünya Savaşı’nda önemli bir cephe olan Çanakkale Savaşları’na giden askerlerin azığı olarak o dönemdeki eldeki kıt imkânlar ile bu çöreği yapmıştır. Daha sonra bu çörek Kurtuluş Savaşı’nda da cephe gönderilen askerlerimizin yanlarında bulundurdukları önemli bir yiyecek olmuştur. Millî Mücadele yıllarında Savaştepe yakınında oluşturulan cephede, Yunanlılara karşı çarpışan Türk askerine beldenin kadınları bu çörekten yapıp götürmüşlerdir.

Son derece insan için besleyici ürünler olan tarhana, zeytinyağı, yoğurt, un, şeker ve susam gibi ürünlerin karışımı ile elde edilen seferberlik çöreği, sadece o dönemde değil, günümüzde de anlamını yitirmiş değildir. Günümüzde dini bayramlar, asker uğurlamaları ve düğünlerde yapılmaya devam eden çörek, düğün öncesinde oğlan evinden kız evine (ailenin bütçesine göre değişen miktarda, en fazla ise 100 çörek) özel sepetler içinde törenle gönderilmektedir. Kız evi ise bu çöreklerin içine oğlan evinden gelen helvaları da ilave ederek düğün davetiyesi olarak akrabalarına dağıtmaktadır.

Uzun süre dayanıklılığını koruyan Savaştepe Sarıbeyler seferberlik çöreği için, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na, "Sarıbeyler seferberlik çöreği" adıyla "Somut Olmayan Kültürel Miras" başvurusunda da bulunulmuştur.

Tarihi değeri ile de önem arz eden seferberlik çöreğinin yapımından da kısaca bahsedelim. Çöreğin mayası bir gün öncesinden yoğurt, tarhana, şeker ve zeytinyağı karışımından hazırlanmakta ve bir gün bekleyen maya, un ve suyla iyice karıştırılmakta. Bu şekilde hamuru oluşturduktan sonra küçük parçalara ayrılıp her biri bolca susamlanır. Yaklaşık 3 saat dinlenen hamur, pişirmeye hazır hale geldikten sonra yörede hemen her evin bitişiğinde bulunan odun fırınlarında pişirilir. Uzun bir süre bayatlamayan çörek özellikle kuruduktan sonra aylarca dayanabilmektedir. Bu çöreğin üretiminde kullanılan susamlar yine yörede üretilen yerli susamlardır. Bu susamları, odun külü ve sıcak su karışımına atarak daha lezzetli olması sağlanmaktadır.  

Yöre halkı, Seferberlik Çöreğinin kendileri için çok önemli ve anlamlı olduğunu ifade etmekte bunun için de geleneksel olarak dini bayramlardan birkaç gün önce hazırlanarak komşu ve akrabalara dağıtımının yapıldığını vurgulamaktadırlar.

Eğer yolunuz bir gün Savaştepe’ye düşerse burada kadın girişimci Fatma Erdil hanımefendi tarafından günümüzde seri üretim yapılmakta ve bu girişimci hanımefendiden bu çöreği satın alarak 100 yıllık tarihi olan çörek ile tanışma imkânı bulmuş olursunuz. Böylesi anlamlı bir tarihi geleneği ve yiyeceği yaşatan yöre halkına canı gönülden teşekkür ederim. Ayrıca yöreye özgü böyle bir ürünün somut olmayan kültürel miras listesine dâhil edilmesi gayretlerini de anlamlı buluyorum. Ülkemizin dört bir köşesinde bu tarz yaşatılmaya çalışılan değerler içinde çaba gösteren her kim var ise onları da kutluyorum.

NELER SÖYLENDİ?
@
Önder GÜZELARSLAN

Önder GÜZELARSLAN

DİĞER YAZILARI Sahi Babalar da Ağlar mı? Şair Yazar Siyaset ve Devlet Adamı Süleyman Arif Emre Miraç’a Açılan Kapı Kudüs Medeniyetin Yapısı Kitaplar ve Derik Kitap Fuarı Türk Hikâyeciliğin Duayeni 7 Güzel Adamdan Biri Rasim Özdenören Hiciv Ustası Bir Devlet Adamı Şair Eşref Bir Örnek İle Osmanlı Medeniyetine Bakış Çiftçilerin Refahı Artmadan Sanayicilerin Rekabet Gücü Artmaz Kitaplar Medeniyetin Anahtarıdır Sultan 2. Abdülhamit Han’ın Yularsız Aslanı Mihrali Bey Sizin İçin Değerli Olan Hangisi Çaydalı Mangal Kömürü Tarihi Değiştiren Savaşlar 1 Bereketli Toprakların Mayaladığı Elmalı’nın Gururu İbrahim Bedrettin Elmalı Edebiyat Dünyamızın Ustalarından Ahmet Hamdi Tanpınar Ölümsüzlük Ağacı Porsuk Ağacı Ölümsüzlük Ağacı Porsuk Ağacı Konuşulan Doğrular Değil, Yaşanan Doğrular Önemlidir Kayısı Cennetinden Hüzün Diyarına Dönen Malatya Mağaranın Fermantasyon Gücü “Larende” Lezzet ve Sağlık Kaynağı Zeytinyağında Tağşişe Dikkat Koruyucu Aileler ve Manisa Koruyucu Aileler Derneği Ormanlarımız ve Doğa Yürüyüşü Türkiye’nin Tarıma Dair Sorunları ve Çözüm Önerileri Türkiye’nin En Çevreci Kuruluşu Botaş Kraliyet Jölesi Arı Sütü Sabır, Şükür ve Fütüvvet Pembe Kuvars Taşı Yün Ne Büyük Nimetmiş Meğer Bağırsaklarımız İkinci Beyin mi? Darphane, Mangır ve Kayme Üstad Necip Fazıl ve Şiire Dair Darphane, Mangır ve Kayme Mutlu Olmak İçin Çöp Kamyonu Teorisini Uygulayalım Mutlu Olmak İçin Çöp Kamyonu Teorisini Uygulayalım Devrinin Yaşayan Kütüphanesi Mütefekkir Cemil Meriç Çiftçilerin Refahı Artmadan Sanayicilerin Rekabet Gücü Artmaz Cömertliğin En Üst Derecesi İsar Dünyayı Yaşanır Kılmanın Yolu Kışladan Avrupa’nın En Büyük Kütüphanesine İnsan En Değerli Varlıktır Asla Kırılmamalı Akdeniz Mutfağının Şifa Dolu Sebzesi Enginar Deyimlere Konu Olan Gülgillerden Bir Meyve “Ayva” Ömrünü Türk Milleti ve Kültürüne Adayan Bir İsim; Orhan Şaik Gökyay Kazdağları Eteğinde Bir Eko Turizm Durağı Gevher Nesibe Hatun ve Şifahanesi Kayı Boyunun Yaylağı Domaniç ve Hayme Ana Antik Çağda Bir Sağlık Merkezi “Asklepion” Küresel Ticaretin Kalbi MÜSİAD Fuarı Üzerine İnsanlık Tarihi ve Medeniyetlerin Doğuşuna İmkân Sunan Meyve İncir Umudun Yolu (Kağnı Kamyonu Yendi) Timüs Bezini Aktive Eden Mucizevi Manyetik Siyah Kum Tarih Kokan Atmosferde Doğa İle Buluşmak İstiklal Madalyalı Şehir İnebolu İlk Müslüman Kadın Mucid Meryem El-İcliyye Zaferler ile Geçen Ay “Ağustos” Mimar Sinan, Eğri Minare Eğri ve Çocuk Seyyid Kurtşeyh Dede ve Devrekâni
NAMAZ VAKİTLERİ
PUAN DURUMU
  • Süper LigOP
  • 1GALATASARAY3081
  • 2FENERBAHÇE3079
  • 3TRABZONSPOR3049
  • 4BEŞİKTAŞ3046
  • 5KASIMPAŞA3043
  • 6RAMS BAŞAKŞEHİR FUTBOL KULÜBÜ3042
  • 7ÇAYKUR RİZESPOR3042
  • 8BITEXEN ANTALYASPOR3041
  • 9YUKATEL ADANA DEMİRSPOR3039
  • 10CORENDON ALANYASPOR3039
  • 11EMS YAPI SİVASSPOR3038
  • 12YILPORT SAMSUNSPOR3036
  • 13MONDİHOME KAYSERİSPOR3036
  • 14MKE ANKARAGÜCÜ3033
  • 15ATAKAŞ HATAYSPOR3033
  • 16TÜMOSAN KONYASPOR3033
  • 17GAZİANTEP FUTBOL KULÜBÜ3031
  • 18VAVACARS FATİH KARAGÜMRÜK3030
  • 19SİLTAŞ YAPI PENDİKSPOR FUTBOL3029
  • 20İSTANBULSPOR3013
Gazete Manşetleri
Yol Durumu
E-GAZETE
Adıyaman
BURÇ YORUMLARI
  • KOÇ
    Koç Burcu
  • BOĞA
    Boğa Burcu
  • İKİZLER
    İkizler Burcu
  • YENGEÇ
    Yengeç Burcu
  • ASLAN
    Aslan Burcu
  • BAŞAK
    Başak Burcu
  • TERAZİ
    Terazi Burcu
  • AKREP
    Akrep Burcu
  • YAY
    Yay Burcu
  • OĞLAK
    Oğlak Burcu
  • KOVA
    Kova Burcu
  • BALIK
    Balık Burcu
ANKET OYLAMA TÜMÜ
E-Bülten Kayıt
ARŞİV ARAMA