DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000
Ali Bahattin YETİŞ
Ali Bahattin YETİŞ
Giriş Tarihi : 18-08-2022 10:45

Biraz da Ahmed-i Hani 

1651 yılında Hakkâri’nin Hân köyünde doğdu. Mem u Zin adlı eseri yazan kürt edebiyatçı, şair, astronom ve İslam âlimidir. Ahmed-i Hani, kendisi gibi âlim olan İlyas’ın oğludur. Çevre halkına faydalı olabilmek amacıyla eserlerini umumiyetle ana dili olan Kürtçe ile kaleme almıştır. Kürtçenin yanında Arapça, Farsça ve Türkçeyi de iyi bilmektedir.

Hayatı boyunca hiç evlenmeyen Ahmed-i Hani, kendini İslam ilim ve kültürüne adadı, büyük bir âlim ve mutasavvıf olma yolunda emek harcadı. Evlenmemiş olsa da yazdığı aşk şiir ve hikâyelerinden duygu yüklü bir insan olduğu görülmektedir. Bir ara zengin ve kültürlü bir aileye mensup Selma adında bir kıza âşık olduğu ve bu vesileyle aşk şiirleri yazdığı söylenir. İshak Paşa Sarayı'nın temeli atılırken dua ettiği rivayet edilen Hani, bu sarayda kâtiplik yapmıştır. Bunun yanında gençlik yıllarında Botan Beyi'nin meclislerinde uzun süre bulunduğu gibi diğer beyliklerle de yakın ilişki kurduğu bilinmektedir. Doğubayazıt'ta Muradiye Camii’nde imamlık yapan Ahmed-i Hani, Beyazıt Mir Muhammed’in de divan kâtipliği görevini yürüttü. Hayatının son dönemlerine doğru kurduğu Hani Medresesi'nde İslam kültürüne dair dersler verdi ve bölge civarındaki gençlerin İslami terbiye ile yetişmesi için çaba gösterdi. Ahmed-i Hani bir süre bölgenin kültür merkezi olan bugünkü Şırnak'ın Cizre ilçesinde yaşadı. Sonraki süreçlerde Doğubayazıt’a yerleşti ve 1707 yılında Doğubayazıt’ta vefat etti.[1]

Kabristanı İshak Paşa Sarayı’nın 500 metre doğusundadır. Doğubayazıt halkı ve Doğubayazıt Belediyesi mezarını kümbetle imar etmiş (1990 - 1991). Daha sonra gelen Zin ve Mem'ler, Zin'in aşkına kümbet mahallini düzenleyerek Zin bahçesine çevirmiştir. Halkın hem mesire, hem ziyaret yeridir. Mekân ibadet, ziyaret, ümit, yani hem tedavi hem de kutsal alan olarak telakki edilmektedir. Sürekli yoğun bir ziyaretçi bulunmaktadır.[2]

Ahmed-i Hani Güzel Sözleri

- Günahlardan çabuk tövbe etmek gerekir. Tövbesi olmayan hiçbir günah yoktur.

- Mutluluk senin olsun, dert bana yoldaş...

- Memo için ağlasın dilberler, Zin'in derdine gülsün âşıklar.

- Kalbin emrine girenin payına yalnızlık düşer.

- El âlem ateşi söndürür su ile. Bense suyu söndüreceğim ateşle.

- Kötü tohum toprağa düştüğünde acıdan başka meyve vermeyecektir.

- Allah’ım! Nasıl aşktan doğuş verdiysen sonunda da güzel bitiriş bahşet.[3]

A.Bahattin YETİŞ

 

 

 

[1] https://ahmed-ihani.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/73/03/749170/icerikler/ahmed-i-hani-kimdir_1774462.html

[2] http://www.dogubayazit.gov.tr/ahmed-i-hani-turbesi

[3] https://1000kitap.com/gonderi/152983382

NELER SÖYLENDİ?
@
Ali Bahattin YETİŞ

Ali Bahattin YETİŞ

DİĞER YAZILARI Biraz da Şems-i Tebrizî (Mevlânâ’nın Hocası) Biraz da Hasan-i Basri Biraz da Ca’feri Tayyar Biraz da Kâhta Karadutlu Sofi Muhammed Biraz da Adıyaman Besnili Hallo Baba Biraz da Dadaloğlu Biraz da Süleyman Çelebi (Mevlidi Şerifin Yazarı) Biraz da Nasirüddin Tüsi Biraz da Adıyamanlı Hacı Abuzer Baba Biraz da Bülbülzade Abdullah Edip Biraz da İskilpli Atıf Efendi Biraz da Said Nursi Biraz da Sabredenler ve Şükredenler Biraz da Zübeyir Gündüzalp Biraz da Ali Kuşcu (Türk  Astronomi ve Matematikçisi) Biraz da Şeyh Abdurrhman-i Erzincan-i Biraz da Selahaddin-i Eyyübi Biraz da Nüreddin Zengi Mahmut Biraz da Şeyh Ahmet El-Haznevi Biraz da Kaygusuz Abdal Biraz da Cem Sultan Biraz da Abdulkadir-i Geylani Biraz da Pir Sultan Abdal Biraz da Abdülhakim Hüseyni Hazretleri Biraz da Akşemseddin Biraz da Fatih Sultan Mehmet Biraz da Ali El-Hadi Biraz da Neyzen Teyfik Biraz da Şeyh Ahmed-i Buni Biraz da Şebşiri Biraz da Zünnu-ı Mısri Biraz da İbn Rüşd Biraz da Nef’i Birazda Abaka İlhanlı Hükümdarı Biraz da Faki-Yi Teyran Biraz da Muhammed İkbal Biraz da Itrî Efendi Biraz da Massıgnon Louis Biraz da Ali Şerîatî (İranlı Fikir Adamı) Biraz da Necip Fazıl Kısakürek Biraz da Hallacı Mansur Biraz da Ömer Hayyam Biraz da Abdülhakim Arvâsî Biraz da Süleyman Hilmi Tunahan Biraz da Feridüddin Attâr (1) Biraz’da Niyazi-i Mısri Biraz da Timur Biraz da  Nesimi Biraz da Fîhi Mâ-Fîh (2) Biraz da Erol, Muhammed Raşid Biraz da Yaman Dede (Mevlevî şairi) Biraz da Fîhi Mâ-Fîh Biraz da M. Rifat Börekçi (Cumhuriyet’in İlk Diyanet İşleri Başkanı) Biraz da Fahreddin er-Râzî Biraz da Dede Korkut Biraz da Ahmet Teküder (İlk Müslüman İlhanlı Hükümdarı) Biraz da Hatim Et-Tai (Cömertliğiyle Tanınan Şair) Biraz da Farabi Biraz da Sa’di-İ Şirazi Biraz da Edison Biraz da Hasan Sabbah (Haşhaşiler) Biraz Da Ebu Zer El Gıfari (Çölde Bir Devrimci) Biraz Da El Kindi Biraz Da Adıyaman Samsat’lı Lukianos Biraz da Muhyiddin İbn Arabi Biraz da Ahmed el Bedevi (Nurundan Peçe İle Gezen Evliya) Biraz da Hekimoğlu İsmail Biraz da İbn-İ Sina
NAMAZ VAKİTLERİ
PUAN DURUMU
  • Süper LigOP
Gazete Manşetleri
Yol Durumu
E-GAZETE
Adıyaman
BURÇ YORUMLARI
  • KOÇ
    Koç Burcu
  • BOĞA
    Boğa Burcu
  • İKİZLER
    İkizler Burcu
  • YENGEÇ
    Yengeç Burcu
  • ASLAN
    Aslan Burcu
  • BAŞAK
    Başak Burcu
  • TERAZİ
    Terazi Burcu
  • AKREP
    Akrep Burcu
  • YAY
    Yay Burcu
  • OĞLAK
    Oğlak Burcu
  • KOVA
    Kova Burcu
  • BALIK
    Balık Burcu
ANKET OYLAMA TÜMÜ
E-Bülten Kayıt
ARŞİV ARAMA